پوکه معدنی چیست؟ شاید پوکه معدنی (mineral pumice) مانند یاقوت ارزش مالی نداشته باشد، اما در صنعت، کشاورزی، ساختمان سازی و سازه های بتنی بیشتر از یاقوت و هر سنگ گرانبهایی ارزش عملیاتی دارد! وزن خیلی کم به صورتی که می توان آن را سنگ پنبه ای نام نهاد، استحکام بالا، عایق صدا، گرما و سرما، فراوانی و سرشار بودن از مواد و املاح معدنی؛ از خاصیت ها و ویژگی های بی نظیر پوکه معدنی هستند. این سنگ شگفت انگیز ساخته ی طبیعت است و از دل آتش فشان ها بیرون آمده و با حبس گاز هنگام سرد شدن سریع؛ به سنگی متخلل به نام پوکه معدني تبدیل می شود، گر چه انسان به ساخت مصنوعی آن از خاک رس تحت عنوان پوکه صنعتی نیز پی برده اند؛ اما همچنان استخراج پوکه معدنی بیش از قبل ادامه دارد. با ما همراه باشید تا هر آنچه باید در رابطه با این سنگ معدنی بدانید را به شما عزیزان بیاموزیم.
پوکه معدنی (mineral pumice) از دو بخش پوکه و معدنی تشکیل شده که بخش اول یعنی پوکه، به سنگ هایی با وزن بسیار سبک، تخلخل بالا، استحکام بالا و عایق گفته می شود که به دلیل خروج از آتشفشان و جذب املاح معدنی زیاد در مسیر خروج، به آن پوکه معدنی می گویند.
دلیل وزن پایین و تخلخل بالای پوکه معدنی: مواد مذاب از اعماق زمین به سمت سطح زمین روانه می شوند و گاز های آتشفشانی در فشار بالای زیر زمین، جذب مواد مذاب می شوند. هنگامی که مواد مذاب به سطح زمین می رسند، در صورتی که به دلیل دمای کم و رطوبت سطح زمین، به سرعت سرد و منجمد شوند؛ مواد معدنی و گاز های آتشفشانی در مواد مذاب سرد شده حبس می شوند و باعث تخلخل بالا و وزن پایین پوکه معدنی می شوند.
دلیل معدنی بودن پوکه: مسیر عبور مواد مذاب از اعماق به سمت سطح زمین، غنی از مواد و املاح معدنی می باشد و مواد مذاب با دمای حدود 1000 درجه سانتیگراد و یا بیشتر، این مواد معدنی را در خود حل می کنند. سپس بعد از سرد شدن مواد مذاب روی سطح زمین، این املاح معدنی نیز در پوکه تشکیل شده باقی می مانند، در نتیجه این سنگ سبک را پوکه معدنی نامیده اند.
پومیس یا پوکه معدني سنگی آتشفشانی است. نحوه شکل گیری پوکه معدنی به این شکل است که هنگامی که گدازه هایی با آب و گاز زیاد تشکیل می شوند و به سوی سطح زمین روانه شده و از آتشفشان فوران می کنند؛ ماده معدنی سبک و سنگی در نتیجه خنک شدن و سخت شدن گدازه ها شکل می گیرد؛ صخره های شکم مملو از حباب های گازی! که وزنی کم به جهت حبس گازها در آن، دارند.
تا به اینجا با تعریفی از پوکه معدنی و نحوه تشکیل آن آشنا شدید و ممکن است این سوال برایتان پیش آید که که کاربرد پوکه معدنی چیست؟ باید گفت تقریباً سه چهارم از حجم استخراج شده پوکه معدنی و پوکه صنعتی که به صورت کارخانه ای ایجاد می شود؛ در مصالح ساختمانی سبک مانند بلوک بتونی و بتن خام استفاده می شود. درصد کمتر پوکه؛ در باغبانی، کف، سقف، محوطه سازی و ساخت مواد ساینده استفاده می شود. استفاده های دیگر آن در خرد کردن و صیقل دادن شیشه و همچنین تمیز کردن و تهیه برخی انواع فلز می باشد.
از پوکه معدنی در موارد زیر استفاد می شود:
ویژگی های خاص پوکه معدنی باعث می شود به عنوان یک ماده معدنی پرکاربرد برای پیمانکاران و کشاورزان شناخته شود. از مهم ترین ویژگی های پوکه معدنی شامل؛ غیرقابل احتراق بودن، رسانایی ضعیف، استحکام بالا، وزن سبک، عایق بسیار خوب در برابر گرما، سرما و صدا، مقاوم در برابر رطوبت و غنی بودن از مواد معدنی، می باشد و باید گفت پوکه معدنی یکی از شگفت انگیز ترین و پر کاربرد ترین سنگ های جهان به شمار می رود.
پوکه به صورت کلی یا معدنی و طبیعی می باشد که از دهانه آتش فشان ها خارج شده است و یا به صورت صنعتی و از خاک رس در دمای بالا در معدن های آماده شده ساخته شده است. انواع پوکه معدنی به لحاظ کارایی در کار های ساختمانی تفاوت چندانی ندارند اما اگر در مزارع کشاورزی می خواهید از پوکه استفاده کنید؛ باید از پوکه معدنی استفاده کنید. پوکه معدنی بر اساس نحوه شکل گیری به به دو نوع، ساختمانی و صنعتی تقسیم بندی می شود. در یک تقسیم بندی دیگر، پوکه معدنی را بر اساس ظاهر و اندازه دانه های آن به پوکه فندقی، نخودی، عدسی، بادامی و ماسه ای تقسیم بندی می شود.
پوکه ساختمانی همان گداخته های آتشفشانی و در رنگ های سفید و خاکستری است و در انواع پوکه عدسی، پوکه بادامی، پوکه فندقی، پوکه ماسه ای، پوکه نخودی و سنگ پا در بازار یافت می شود. پوکه ساختمانی به صورت طبیعی و از دل آتش فشان ها بیرون می آید و استخراج آن نیز در محلی مجاور یا نزدیکی آتش فشان می باشد. مناطقی که کوه های فعال داشته اند؛ اغلب از این پوکه معدنی استفاده می کنند؛ چرا که فراوانی پوکه ساختمانی در این مناطق بسیار زیاد است.
البته این نکته نیز حائز اهمیت است که قبل از استخراج پوکه معدنی ، باید مروبیت آن نیز تست شود! چرا که پوکه های معدنی نیز وجود دارند که پروسه تشکیل آنها ناقص بوده و از استاندارد های پوکه معدنی ساختمانی برخوردار نمی باشند.
این پوکه محصول کارخانه ای است. پس از صاف کردن خاک رس و ترکیب کردن آن با آب، ورز داده می شود و در کوره تحت گرمای مناسب، خشک می شود. پوکه صنعتی وزن کم، عایق صدا و قساد ناپذیر است، یعنی تقریبا شباهت زیادی به پوکه معدنی ساختمانی دارد، اما سطی صاف تر و مواد معدنی کمتری نسبت به پوکه طبیعی دارد.
همانگونه که گفتیم پوکه صنعتی، محصول کارخانه ای می باشد؛ در نتیجه نیازی به استخراج از کوه های آتش فشانی ندارد، این مورد باعث کاهش هزینه های استخراج و حمل پوکه می شود، در نتیجه تولید پوکه معدنی صنعتی، نسبت به پوکه معدنی ساختمانی، کم هزینه تر است.
پوکه یک سنگ طبیعی است که کاربردهای عملی زیادی دارد. می توان از آن در اندازه های بزرگ یا خیلی کوچک استفاده کرد. در حالی که بسیاری از پوکه های استخراج شده در مصالح ساختمانی استفاده می شود، از آن به عنوان ماده ساینده در تمیز کردن لوازم و مصارف شخصی نیز استفاده می شود.
از دیگر انواع پوکه معدنی، پوکه فندقی است؛ این نوع از پوکه به صورت متوسط در اندازه های 16 تا 20 میلیمتری ایجاد شده اند. دلیل تعریف بر اساس اندازه برای انواع پوکه معدنی، به این دلیل است که؛ نحوه شکل گیری انواع پوکه به یک شکل و از فوران آتش فشان ها به وجود می آیند و تقسیم بندی انواع پوکه معدنی و کاربرد متفاوت آنها بر اساس اندازه ی آنها است.
این نوع از پوکه معدني در انداره هایی ما بین 8 تا 17 میلیمتر سرن می شوند و کاربردهای مختص خود را دارند. تخلخل بالا و جرم بسیار کم و همچنین استحکام بالای این نوع از سنگ ها که باعث پر کاربرد بودن پوکه نخودی شده، ناشی از تشکیل این سنگ ها در فوران آتش فشان ها و تحت فشار و دمای بالا می باشد. مطالعه بیشتر در رابطه با پوکه نخودی ...
پوکه عدسی سنگی آذرین با رنگ روشن یا تیره و بسیار متخلخل است که در هنگام فوران آتشفشان های فعال شکل می گیرد که به دلیل گاز های موجود در آن وزن بسیار کم و استحکام بسیاری در تولید بتن دارد. از این ماده در بتن سبک، فعالیت های ساختمانی، جاده سازی، به عنوان سنگ تراشی در محوطه سازی و به عنوان ساینده در انواع محصولات صنعتی و مصرفی و به عنوان سنگدانه نیز استفاده می شود. بسیاری از نمونه ها به اندازه کافی تخلخل دارند که می توانند روی آب شناور بمانند تا زمانی که به آرامی آبگیر شده و غرق شوند.
پوکه ماسه ای همان پوکه معدنی با ابعاد کوچکتر می باشد که به دلیل شباهت زیاد آن با ماسه، آن را پوکه ماسه ای نام نهاده اند؛ البته آن را با نام های پوکه های بتنی و بلوکزنی، پوکه ریز دانه و پومیس ماسه ایی نیز می شناسند و برای برخی مصارف که ریز ماسه هایی با وزن سبک نیاز دارد از این نوع پوکه استفاده می کنند. مطالعه بیشتر در رابطه با پوکه ماسه ای ...
از دیگر انواع پوکه های معدنی، پوکه بادامی است که یکی از پر کاربرد ترین انواع پوکه می باشد. تفاوت اصلی پوکه بادامی با دیگر انواع پوکه در سایز و اندازه ی آن است؛ به صورتی که پوکه بادامی اندازه ای مابین 15 تا 30 میلی متری دارد و نسبت به پوکه فندقی و عدسی بزرگ تر می باشد؛ در نتیجه وزن آن در متر مکعب نیز پایین تر خواهد و بود و کاربرد آن نیز در اموری که هر چه وزن بتون کمتر باشد، کیفیت کار بالاتر خواهد شد، مانند سقف و کف سازی ساختمان، بسیار زیاد خواهد بود.
پوکه معدنی به عنوان مواد ساینده در صابون و پاک کننده ها، به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد و یکی از نرمترین ساینده های روی زمین محسوب می شود. پومیس برای استفاده شخصی بی خطر است! زیرا یک ماده معدنی طبیعی و غیر سمی است. می توان از آن برای از بین بردن دانه و خاك و همچنین لایه برداری پوست استفاده كرد. از پومیس نیز به شکل سنگ طبیعی خود؛ برای از بین بردن پوست مرده روی پا و دست استفاده می شود.
برای خواندن ادامه این مطلب به لینک زیر مراجعه کنید:
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها